σχεδόν

σχεδόν
ΝΜΑ
επίρρ. κατά προσέγγιση, πάνω κάτω, περίπου (α. «είμαι σχεδόν έτοιμη» β. «πάντα τὰ πράγματα τοῑς Ἀθηναίοις σχεδὸν ὑπῆρχε», Πλούτ.)
αρχ.
1. (στο έπος και στη λυρική ποίηση) (με τοπ. σημ. και συν. με δοτ.) πολύ κοντά («νῆσοι... ναιετάουσι μάλα σχεδὸν ἀλλήλῃσιν», Ομ. Οδ.)
2. (με χρον. σημ.) κοντά, εγγύς («σοὶ δὲ γάμος σχεδόν ἐστιν», Ομ. Οδ.)
3. (για να μετριάσει μία θετική διαβεβαίωση ή κάποτε και με ειρωνική σημ.) πολύ λίγο, ελάχιστα
(α. «εἴρηται σχεδὸν ἱκανῶς», Αριστοτ.
β. «σχεδόν τι τὴν σὴν οὐ καταισχύνω φύσιν», Σοφ.)
4. (σε καταφατικές απαντήσεις) μάλιστα, ναι
5. ίσως, πιθανώς
6. σιγά σιγά, σχέδην*
7. μτφ. α) δηλώνει συγγενική σχέση
β) (με δοτ.) ομοίως, παρόμοια, όπως
8. φρ. α) «σχεδόν τι πρόσθεν ἤ» — μόλις πριν από λίγο (Σοφ.)
β) «σχεδὸν εἰπεῑν» — σαν να λέμε, περίπου (Πλάτ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Το επίρρ. σχε-δόν έχει σχηματιστεί από τη μηδενισμένη βαθμίδα σχ- τού ρ. ἔχω (πρβλ. αόρ. β' ἔ-σχ-ον / σχέσθαι, βλ. και λ. έχω) με επιρρμ. κατάλ. -δόν, η οποία και προσέδωσε στη λ. τη σημ. τής προσέγγισης «πολύ κοντά, περίπου» τόσο με τοπική όσο και με χρονική σημασία. Η αρχική αυτή σημ. τού επιρρ. σχεδόν εξελίχθηκε προς δύο σημαντικές κατευθύνσεις: α) τη στρατιωτική σημ. στο επίθ. σχέδιος* τής μάχης σώμα με σώμα και β) τη σημ. «αμέσως, αιφνίδια», από όπου και η σημ. τού επιθ. σχέδιος «αιφνίδιος, πρόχειρος, συνηθισμένος» και τού συνθ. αυτοσχέδιος (βλ. και λ. σχέδιο, σχεδιάζω, σχεδία)].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • σχεδόν — near indeclform (adverb) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • σχεδόν — επίρρ. ποσ., περίπου, πάνω κάτω: Σχεδόν οι μισοί βουλευτές αποχώρησαν από την αίθουσα. – Βρέθηκε σχεδόν στο χείλος της καταστροφής. – Μου τα είπε σχεδόν όλα …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • Ινδία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ινδίας Έκταση: 3.287.590 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.029.991.145 (2001) Πρωτεύουσα: Νέο Δελχί (12.791.458 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ασίας. Συνορεύει Α με το Μπαγκλαντές και τη Μυανμάρ (Βιρμανία), Β με την Κίνα και… …   Dictionary of Greek

  • Ισπανία — Επίσημη ονομασία: Βασίλειο της Ισπανίας Έκταση: 504.782 τ. χλμ. Πληθυσμός: 40.037.995 (2001) Πρωτεύουσα: Μαδρίτη (2.882.860 κάτ. το 2000)Κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, στην Ιβηρική χερσόνησο. Συνορεύει στα ΒΑ με τη Γαλλία και την Ανδόρα, στα Δ… …   Dictionary of Greek

  • κίνα — Επίσημη ονομασία: Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας Έκταση: 9.596.960 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.284.303.705 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Πεκίνο ή Μπεϊτζίνγκ (6.619.000 κάτ. το 2003)Κράτος της ανατολικής Ασίας. Συνορεύει στα Β με τη Μογγολία και τη Ρωσία, στα ΒΑ… …   Dictionary of Greek

  • Ιαπωνία — Επίσημη ονομασία: Αυτοκρατορία της Ιαπωνίας Έκταση: 377.835 τ. χλμ. Πληθυσμός: 126.771.662 (2001) Πρωτεύουσα: Τόκιο (8.130.408 κάτ. το 2000)Νησιωτικό κράτος της ανατολικής Ασίας, χωρίς σύνορα στην ξηρά με άλλη χώρα. Βρέχεται στα Β από την… …   Dictionary of Greek

  • Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής — Επίσημη ονομασία: Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Συντομευμένη ονομασία: ΗΠΑ (USA) Έκταση: 9.629.091 τ. χλμ Πληθυσμός: 278.058.881 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Ουάσινγκτον (6.068.996 κάτ. το 2002)Κράτος της Βόρειας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τον… …   Dictionary of Greek

  • Ιταλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ιταλίας Έκταση: 301.230 τ. χλμ. Πληθυσμός: 56.305.568 (2001) Πρωτεύουσα: Ρώμη (2.459.776 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ευρώπης. Συνορεύει στα ΒΔ με τη Γαλλία, στα Β με την Ελβετία και την Αυστρία, στα ΒΑ με τη… …   Dictionary of Greek

  • Ρωσία — H Pωσική Oμοσπονδία αποτελεί το μεγαλύτερο σε έκταση κράτος της γης. Tα σύνορά της ξεκινούν από την Eυρώπη, καλύπτουν όλη την Aσία και φτάνουν στην Άπω Aνατολή. Bόρεια και ανατολικά βρέχεται από τον Aρκτικό και τον Eιρηνικό Ωκεανό και στα δυτικά… …   Dictionary of Greek

  • Ευρώπη — I Μία από τις πέντε ηπείρους. Είναι το μικρότερο τμήμα του κόσμου μετά την Αυστραλία και την Ωκεανία. Από μία άποψη θα μπορούσε να θεωρηθεί το ακραίο δυτικό τμήμα της Ασίας, της οποίας αποτελεί τη φυσική προέκταση. Πράγματι, δεν υπάρχουν φυσικά… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”